12HandicapNieuws

Lees voor

DNA geeft niet enkel informatie over afstamming, maar tevens over ziekten en gezondheidsrisico’s. Filmmaker Roland Duong had een moeder met schizofrenie en hij was nieuwsgierig of hij een erfelijk risico op deze aandoening met zich meedraagt. In deze – zeer persoonlijke! – uitzending van VPRO Tegenlicht laat Duong zijn eigen DNA testen. Hij praat met wetenschappers over wat een DNA-test je nu allemaal kan wel/niet kan vertellen en wat er met je data gebeurt.

Terwijl twintig jaar geleden nog vele landen honderden miljoenen moesten investeren in The Human Genomen Project om het DNA van één mens in kaart te brengen, kan nu ieder mens zijn eigen DNA laten analyseren. Veel mensen doen dat ook. Voor een schappelijke prijs testen Silicon Valley bedrijven als 23andMe en Ancestry.com jouw DNA.

Nature vs nurture

Vooraanstaand en controversieel DNA-wetenschapper Robert Plomin stelt dat DNA ons leven meer beïnvloedt dan we door hebben. 'Opvoeding is ook belangrijk maar doet er niet zoveel toe, want je DNA bepaalt hoe je met je omgeving omgaat', beweert Plomin. Duong test deze stelling op zijn broers: gedeeld DNA en alle drie dezelfde schizofrene moeder, maar in hoeverre heeft dat hun levens beïnvloed? Wat blijft over van het nature vs nurture debat in de DNA-revolutie?

Duong besluit bij het Nederlandse bedrijf Igene zijn DNA te Laten testen. Hij praat met medisch onderzoeker Jaap Goudsmit en huisarts Fransje van der Waals, een wetenschappelijk artsenkoppel dat onderzoek doet naar de betrouwbaarheid van DNA-testen. Duong krijgt de resultaten van zijn test te horen bij de VU, die ook een gezaghebbend DNA onderzoeksteam heeft, onder leiding van hoogleraar Danielle Posthuma.

Dilemma's

Bij het laten uitvoeren van een DNA-test liep Duong tegen allerlei persoonlijke en ethische dilemma's aan. Wat gebeurt er met je DNA als je dat opstuurt naar een

Silicon Valley bedrijf als 23&me? Gaat big pharma of een verzekeringsbedrijf er dan met je DNA-informatie vandoor? En wat heb je eraan als je een verhoogde kans hebt op een ziekte waar geen medicijnen voor bestaan? Of als blijkt dat je een verhoogde kans hebt op depressie of schizofrenie?

Tegenlicht over de voordelen en dilemma's van de DNA-revolutie aan de hand van het persoonlijke verhaal van Roland Duong.

Met o.a.:

• Robert Plomin, psycholoog en geneticus

• Jaap Goudsmit, medisch onderzoeker en auteur

• Fransje van der Waals, huisarts en oprichter Health[e]Foundation

• Danielle Posthuma, statistisch geneticus VU Amsterdam

• Philip R. Jansen, Epidemiologist Amsterdam UMC

Uitzending: Zondag 30 augustus om 22.05 uur op NPO 2