Dagelijks een duidelijk antwoord op een gestelde vraag aan onze HN-informateur.
Wij ontvingen de volgende vraag: Ik heb onlangs een beslissing van het UWV ontvangen waar ik het niet mee eens wil zijn. Hoe en waar kan ik een klacht tegen het UWV indienen?
Onze HN-informateur antwoordt:
Wie het niet eens is met een beslissing van het UWV, kan bezwaar maken of in beroep gaan. Wie zich door een arts van het UWV vervelend behandeld voelt, kan een klacht indienen. Wat is precies het verschil, en wanneer heeft klagen zin?
Klacht of bezwaar?
Tussen bezwaar maken en klagen bestaat een wezenlijk verschil. Bezwaar maak je tegen een beslissing waar je het niet mee eens bent. Het doel is om een andere beslissing te krijgen, bijvoorbeeld over je uitkering. Je bent daarbij gebonden aan een bezwaartermijn (zes weken bij de WIA, Wajong, WAO en WAZ, twee weken bij de Ziektewet) en aan andere formele regels. Het is aan te bevelen daarbij een rechtshulpverlener in te schakelen, al is dat niet verplicht.
Als het bezwaar wordt afgewezen kun je in beroep gaan bij de rechtbank. Als die je beroep afwijst, kun je in hoger beroep gaan bij de Centrale Raad van Beroep.
Wanneer klagen? Een klacht dien je in als je ontevreden bent over de handelwijze van het UWV. Je krijgt bijvoorbeeld je uitkering te laat, een brief wordt niet beantwoord of je bent vervelend behandeld door een UWV-medewerker. Een klacht is niet aan een vaste termijn gebonden en leidt niet tot een andere beslissing. Hij is dus geen vervanging voor een bezwaarprocedure.
Wat kun je met een klacht bereiken?
Ik adviseer in individuele gevallen regelmatig om geen klacht te dienen, maar liever bezwaar te maken of in beroep te gaan. Dat vraagt vaak al zo veel tijd en moeite, dat er voor het indienen van klachten geen energie meer over is.
Toch is het niet altijd zinloos om een klacht in te dienen. Je kunt er in principe een aantal dingen mee bereiken, zoals een gesprek, excuses, of — idealiter — verbeteringen binnen het UWV, waar anderen weer baat bij kunnen hebben. Ook kan een klacht in bepaalde gevallen leiden tot uitstel van de beslissing tijdens een lopende keuringsprocedure. Dat kan soms goed uitkomen.
Mediation.
Een gesprek naar aanleiding van je klacht kan je een beter gevoel geven, zeker als er excuses worden gemaakt (al gebeurt dat lang niet altijd). Maar zo’n gesprek kan soms ook heel frustrerend zijn en alleen maar een herhaling van zetten. Begeleiding van beide partijen door een mediator, een soort bemiddelaar, kan dit misschien voorkomen. Het UWV biedt deze mogelijkheid. De door het UWV ingezette mediators zijn geregistreerd bij het Nederlands Mediation Instituut, dat zijn eigen tuchtrecht heeft. De mediators zijn gebonden aan geheimhoudingsplicht en moeten onafhankelijk en neutraal werken. Als een van de partijen vindt dat het niet klikt kan een andere mediator gevraagd worden.* Ook bij het aantekenen van bezwaar is mediation mogelijk.
Klachten over een keuringsarts.
Klachten van mensen met ME/CVS over het UWV hebben vaak betrekking op een keuringsarts (verzekeringsarts) van deze Organisatie. Dit kan lastig zijn. Als een verzekeringsarts niet bereid is zijn rapportage op te sturen of met je behandelaar contact op te nemen, kan dat een goede reden zijn voor een klacht. Een onheuse bejegening ook. Maar daar is lang niet altijd sprake van. Een verzekeringsarts kan heel beleefd zijn, maar je toch het gevoel geven dat hij je niet serieus neemt. Hij kan in het gesprek aardig overkomen, maar als je dan later zijn rapportage leest blijkt soms dat deze vooral gebaseerd is op vooroordelen over jou en je ziekte en geen recht doet aan wat jij naar voren hebt gebracht. Meestal heeft dit direct gevolgen voor de beslissing over je arbeidsongeschiktheid en je uitkering, waardoor een bezwaarprocedure nodig wordt.
Signaalwerking.
Toch kan het in de hierboven geschetste situatie nuttig zijn om ook een klacht in te dienen. Als er veel bezwaarprocedures worden aangespannen tegen beslissingen van een bepaalde verzekeringsarts, zegt dit iets over het functioneren van die arts. Uit gesprekken met het UWV blijkt echter dat het aantal bezwaarprocedures per verzekeringsarts niet wordt bijgehouden. Bij klachten is dit wel het geval. Dat kan dus een reden zijn om een klacht in te dienen. Als meerdere mensen klagen over dezelfde verzekeringsarts, of over verzekeringsartsen van hetzelfde UWV-kantoor, zou het UWV dat toch moeten zien als een
signaal dat er wat mis is.
Hoe dien je een klacht in?
Het UWV heeft een centraal klachtenbureau dat moet zorgen voor afhandeling van alle klachten. Je kunt daar je klacht per brief, telefoon of internet-formulier indienen.** Je kunt ook namens iemand anders een klacht indienen of iemand anders vragen een klacht voor jou in te dienen.
Bij een klacht via de post of internet zijn je adresgegevens en burgerservicenummer (BSN) nodig en de vermelding van de vestiging, afdeling en eventueel de medewerker van het UWV op wie je klacht betrekking heeft.
Ik adviseer daarbij het volgende:
- Dien je klacht bij voorkeur schriftelijk in, dan heb je zelf in de hand hoe je hem verwoordt. Vraag hier zo nodig hulp bij. Klik hier voor een voorbeeldbrief.
- Beschrijf je klacht zo concreet mogelijk.
- Geef aan wat je naar aanleiding van je klacht van het UWV verwacht (bijvoorbeeld dat de verzekeringsarts alsnog je behandelaar raadpleegt; een nieuwe keuring door een andere verzekeringsarts en uitstel van het gesprek met de arbeidsdeskundige; excuses).
- Als je een persoonlijk gesprek wilt, geef dat dan duidelijk aan.
- Geef ook aan of je begeleiding van een mediator wilt.
- Als er een gesprek volgt: vraag iemand in wie je vertrouwen stelt met je mee te gaan (ook bij een mediator).
Ombudsman.
Als je vindt dat het UWV je klacht niet goed heeft behandeld, kun je ermee naar de Nationale Ombudsman, een onafhankelijke instantie voor klachten over de overheid. Daarvoor gelden de volgende voorwaarden:
- Je hebt zelf al — liefst schriftelijk — geklaagd bij het UWV.
- Het UWV heeft je klacht niet langer dan één jaar geleden afgehandeld.
- Er is geen bezwaar of beroep mogelijk (geweest).
- Je klacht gaat niet over de inhoud van wettelijke regels.
- Je klacht gaat niet om een uitspraak van de rechter.
Anders dan het UWV maakt de Nationale Ombudsman de verslagen van de behandelde klachten openbaar.
Tuchtcollege.
Er bestaat ook de mogelijkheid een klaagschrift in te dienen bij een regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg. Dit is voor beide partijen een veel zwaardere procedure. Het is aan te bevelen hierbij een advocaat in te schakelen die hier ervaring mee heeft, maar dat is niet verplicht. Het tuchtcollege kan maatregelen nemen: een waarschuwing, een berisping, een geldboete of tijdelijke, gedeeltelijke of definitieve ontzegging van de bevoegdheid het beroep van arts uit te oefenen. Hoger beroep is mogelijk bij het Centraal Tuchtcollege.
Ook de uitspraken van deze tuchtcolleges zijn openbaar.***** Zowel voor de Nationale Ombudsman als voor de genoemde tuchtcolleges geldt dat zij een beslissing van het UWV niet ongedaan kunnen maken. Hiervoor is altijd een aparte bezwaarprocedure nodig. |