Vrijdag 13 april 2018

NIEUWE TEST GEEFT JE IN 10 MINUTEN MEER DUIDELIJKHEID OVER AUTISTISCHE TREKKEN.

bron: Redactioneel/AD/ANP MediaWatch.

door: Ton van Vugt.

Pas na haar pensioen vond ze tijd om goed onderzoek te doen, maar het resultaat mag er zijn. Binnenkort promoveert de 71-jarige klinisch-psychologe Tineke Backer van Ommeren uit Velp aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Ze ontwikkelde een test die binnen 10 minuten duidelijk maakt of iemand kenmerken van autisme heeft.

Tijdens de door haar ontwikkelde test, bedoeld voor kinderen of adolescenten, maakt de onderzoeker met de deelnemer een tekening, maar daarbij worden geen instructies gegeven over wat te tekenen.

De onderzoeker let daarbij vooral op de sociale interactie. Het blijkt dat autistische kenmerken hierdoor snel aan het licht komen, zoals de neiging om op zichzelf gefocust te zijn en de behoefte aan controle over de situatie.

Wederkerig.

,,Het komt neer op het bestuderen van wederkerig gedrag’’, legt Backer van Ommeren uit. ,,Hoe vaak is iemand geneigd om de ander de beurt te geven bijvoorbeeld, of om de ander te helpen? Het is een korte test, maar het laat heel veel zien. Ook de lichtere gevallen van autisme komen hierdoor naar voren, zoals bij mensen die in het dagelijks leven best goed functioneren en waarbij de autistische kernmerken anders moeilijk te meten zouden zijn.’’

"Mensen voelen zich vaak sowieso vrijer om met je te tekenen dan over gevoelens te praten."

Tineke Backer

Inbreng.

Ze deed onderzoek onder bijna zeshonderd kinderen en adolescenten van 6 tot 18 jaar. Hieruit kwam naar voren dat deelnemers met autisme minder vaak de beurt aan de ander geven en veel minder geneigd zijn om andermans tekening te helpen afmaken. Ze tekenen juist vaker eigen objecten dan de deelnemers zonder autisme. Ook accepteren zij minder vaak de inbreng van de ander in hun eigen objecten door die inbreng gewoon te negeren.

Backer van Ommeren werkte jarenlang bij de GGZ in Arnhem en nam deel aan het toenmalige Autisme Team Gelderland, onder meer met het Dr. Leo Kannerhuis in Oosterbeek. Ze deed daar veel ervaring op met jongeren met autisme. ,,Ik merkte toen al dat het vaak makkelijker is om contact te krijgen als je met een cliënt ging tekenen. Mensen voelen zich vaak sowieso vrijer om met je te tekenen dan over gevoelens te praten. Daar komt het idee voor de test uit voort.’’

Pas na haar pensioen had ze tijd om haar idee verder te ontwikkelen, in samenwerking met de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam. Op 24 april hoopt ze er te promoveren op haar onderzoek.

Late diagnose.

In Nederland hebben bijna 200.000 mensen autisme. De diagnose autisme wordt vaak pas relatief laat gesteld. Hierdoor blijft goede zorg en ondersteuning ook vaak lang uit. Een autisme-diagnose wordt gesteld op basis van de ontwikkeling en het huidige functioneren van een persoon.

Een van de belangrijkste kenmerken van autisme is het niet goed op de ander kunnen reageren. Maar deze beperking in sociaal interactief gedrag tussen twee mensen is moeilijk objectief te meten. Hierdoor bestond er al langere tijd behoefte aan een gevoeliger meetinstrument. De interactieve tekentest van Tineke Backer van Ommeren wordt inmiddels ook al voor onderzoek gebruikt door wetenschappers in Engeland, Duitsland, Spanje, Australië, de Filipijnen en Taiwan.

Volg ons op: