Dinsdag 10 april 2018

GEMEENTEN VOORSPELLEN BIJSTANDSFRAUDE MET ALGORITME.

Een viertal gemeenten gebruikt een algoritme om te voorspellen welke burgers bijstandsfraude plegen. Dat meldt NRC maandag. Sociaal rechercheurs onderzoeken degenen die door de software worden aangewezen als vermoedelijke fraudeur.

De organisaties die met de software werken zijn Lekstroom in Utrecht, een aantal Zeeuwse plaatsen en een gemeente uit Zuid-Holland die volgens NRC niet genoemd wil worden. Ook een gemeente uit het Oosten van Nederland wil met de software aan de slag. Het algoritme bekijkt twee tot driehonderd variabelen in een periode van 25 jaar waaronder geboortedata, gezinssamenstelling, uitkeringsverleden en gegevens van de Belasting, RDW en kadaster. Volgens NRC wordt bij de helft van de personen die het algoritme aanwijst daadwerkelijk fraude aangetoond, bij de andere helft zou dit ook het geval kunnen zijn, maar is er geen bewijs.

Finetuning nodig.

Uitkeringsinstantie Orionis Walcheren, een samenwerking tussen de gemeenten Middelburg, Veere en Vlissingen, geeft tegenover de krant aan dat het algoritme nog wat ‘finetuning’ nodig heeft. ‘Het algoritme geeft nog niet aan hoe er vermoedelijk gefraudeerd wordt. Daardoor weten we niet zo specifiek in welke hoek we het moeten zoeken en is onderzoek alsnog tijdrovend.’ De AP zegt dat de personen van wie gegevens worden verwerkt hier van tevoren over geïnformeerd moeten worden. Bij Orionis Walcheren is de cliëntenraad op de hoogte van het experiment.

Zorgen over 'computerbesluiten'.

Er bestaan de nodige zorgen rondom ‘computerbesluiten’. Staatssecretaris Knops reageerde onlangs op het onderzoek van Marlies van Eck (Tilburg University) over burgers die onvoldoende juridisch beschermd zijn wanneer er met computers financiële besluiten worden genomen. In een reactie op Kamervragen van de VVD hierover zegt hij dat het niet de bedoeling is dat de burger nadeel ondervindt van computerkeuzes. Van Eck schreef in haar proefschrift dat het bij ‘computerbesluiten’ niet altijd duidelijk is hoe besluiten precies genomen worden. Knops geeft aan dat de uitvoering van ‘geautomatiseerde ketenbesluiten’ complex is en afhankelijk is van deskundigheid van meerdere disciplines. ‘Het is beslist niet de bedoeling dat de burger nadeel ondervindt van de keuze van de overheid om computers te gebruiken bij het nemen van besluiten met een financieel belang.’

Data als basis voor besluitvorming.

Op steeds grotere schaal zetten gemeenten big data in als basis voor besluitvorming, maar die informatie is vaak allesbehalve neutraal, stelden onderzoeker Mirko Tobias Schäfer en Kamerlid Kees Verhoeven (D66) eerder in een interview tegenover Binnenlands Bestuur. ‘Bestuurders letten vooral op de wetgeving, niet op de ethiek. Dat moet anders.’

Lees hier het interview met Kees Verhoeven en Mirko Tobias Schäfer.

Volg ons op: